Zagroda Wsi Pszczyńskiej w PszczynieSkansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej jest miejscem niezwykłym ze względu na swoje położenie. Wśród drzew Zabytkowego Parku Dworskiego znajdującego się w centrum Pszczyny, w niedalekiej odległości od rynku, Muzeum Zamkowego i Zagrody Żubrów, znajduje się niewielkie muzeum na wolnym powietrzu, liczące czternaście obiektów budownictwa drewnianego ziemi pszczyńskiej, pochodzących głównie z XIX wieku. Więcej... Skansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej powstał w 1975 roku. Do kwietnia 2008 roku podlegał on Towarzystwu Ziemi Pszczyńskiej, a następnie został przejęty przez Agencję Rozwoju Promocji Ziemi Pszczyńskiej. Muzeum powstawało dzięki osobistemu zaangażowaniu amatorów – miłośników Ziemi Pszczyńskiej i kultury ludowej regionu. Inicjatorem, twórcą i dobrą duszą Skansenu jest Aleksander Spyra, natomiast wsparcia merytorycznego udzielił ówczesny dyrektor Muzeum Wnętrz w Pszczynie – Igor Płazak. Celem placówki było ratowanie resztek zabytkowych obiektów będących świadectwem kultury ludowej Ziemi Pszczyńskiej. Powstające Muzeum usytuowano na dwuhektarowym terenie Zabytkowego Parku Dworskiego [to nazwa własna, stąd duża litera]. Znajduje się tu cenny starodrzew, między innymi potężne dęby szypułkowe, kasztanowce, cisy, lipy, graby, wiązy, klony, buki i tulipanowce. Ponadto przez teren Skansenu przepływa malowniczy potok. Muzeum zostało zaplanowane tak, aby odzwierciedlało zagrodę bogatego gospodarza, w której oprócz chałupy znajdują się także: spichlerz, stodoła, wozownia, młyn z wiatrakiem, szopa na siano i inne zabudowania gospodarcze. Wnętrza obiektów zostały zagospodarowane na ekspozycje przedstawiające wyposażenie chłopskiej izby, kuźni, masztalni (budynku, gdzie trzymano konie, czasem wozy, natomiast na strychu – siano) i wozowni. We wnętrzach tych również przygotowano wystawy tematyczne prezentujące narzędzia wykorzystywane w warsztacie tkackim, rzemieślniczym czy stolarskim. Pokazano także zgromadzone różne rodzaje pojazdów konnych oraz urządzenia przydatne do przetwarzania zboża. Najstarszym obiektem na terenie Muzeum jest masztalnia pochodząca z 1799 roku. Ta oryginalna budowla składa się z dwóch części: część przednia – starsza jest przykładem konstrukcji wieńcowej, natomiast tylna – dobudowana później, prezentuje konstrukcję słupową. Do środka budynku prowadzi, półkoliście zwieńczona brama wjazdowa. Dwuskrzydłowe drzwi wyposażone są w drewniany zamek o mechanizmie zapadkowym. Centralnym obiektem pszczyńskiej zagrody jest chałupa z Grzawy datowana na 1831 rok. Jest to liczący cztery pomieszczenia obiekt z sienią po środku. W izbie paradnej zgromadzono wiele ciekawych obiektów, między innymi prasę do twarogu, malowaną skrzynię wianną i święte obrazy np. św. Barbarę patronkę górników. W drugiej izbie – sypialni, można zobaczyć z kolei zapierający dech w piersiach drewniany i polichromowany ołtarzyk domowy pokaźnych rozmiarów, a także łóżko z kulokami i kołyskę. Trzecie pomieszczenie służyło dawniej jako pokój starszych gospodarzy – dziadków. Jest to najskromniejsza izba w chałupie, lecz równie ciekawa jak dwie pozostałe. Zwiedzający mogą podziwiać tu malowaną szafę z XVIII wieku, kolekcję oryginalnych lamp naftowych oraz wystawę strojów Mikołajów – grupy kolędniczej. Innymi ciekawymi obiektami Zagrody Wsi Pszczyńskiej są: niewielki młyn z wiatrakiem o metalowych skrzydłach, niegdyś służący do przygotowania pasz i kaszy; piękna drewniana sześcioboczna studnia z daszkiem, a także charakterystyczna dla regionu pszczyńskiego olbrzymia ośmioboczna stodoła z Kryr, w której znajduje się wystawa dawnych powozów. Wśród zebranych eksponatów na szczególną uwagę zwraca czarny, ozdobny karawan wiejski z Pawłowic. Choć Zagroda Wsi Pszczyńskiej jest niewielka, to piękne położenie i interesujące obiekty powodują, że stanowi ona atrakcyjne miejsce chętnie odwiedzane przez turystów zmierzających z lub do Zamku książąt pszczyńskich. Już teraz istnieje możliwość dojechania spod zamku do muzeum bryczką, a w najbliższym czasie prawdopodobnie powstanie wspólny bilet, dzięki któremu licznie napływający do Pszczyny turyści będą mogli zwiedzić wszystkie atrakcje miasta i okolic. W planach Zagrody Wsi Pszczyńskiej jest rozbudowa jej zaplecza edukacyjno–administracyjnego. Trwają już prace nad remontem spichlerza, który posłuży wkrótce jako miejsce warsztatów etnograficznych i lekcji muzealnych. W następnej kolejności powstaną: budynek administracyjny, wiata do zajęć plenerowych, miejsce piknikowe, a na muzealnym potoku – dwa oczka wodne. W planach jest również remont karczmy „Stary Młyn” – dziewiętnastowiecznego budynku dawnego młyna z Bojszów, w którym dzisiaj oferowane są usługi gastronomiczne, a także budowa nowego wejścia do muzeum. Muzeum warto odwiedzić w pierwszą sobotę miesięcy wiosenno-letnich, kiedy to w tutejszej pasiece można spotkać pszczelarza – pana Pawła Kowalczyka, który zajmuje się pszczołami zamieszkującymi w zabytkowych ulach i od którego można zakupić prawdziwy miód. Muzeum dopracowało się dwóch majowych/wiosennych imprez cyklicznych: Spotkania pod Brzymem (czyli w tłumaczeniu ze śląskiego: modrzewiem) i Mały Brzym, podczas których goście mogą posłuchać zespołów folklorystycznych z regionu pszczyńskiego oraz skorzystać z oferty kiermaszu twórców ludowych. Poza imprezami zwiedzający zainteresowani wyrobami ludowymi mogą zajrzeć do sklepiku z pamiątkami, znajdującego się w budynku kasy. Natomiast dzieci mogą zaprzyjaźnić się z owcami i kozami, które w okresie letnim pasą się na zagrodowej łączce. Zagroda Wsi Pszczyńskiej stanowi dla zwiedzających Pszczynę wspaniałe dopełnienie pobliskiego Zamku i jego zabytkowego parku. Dzięki niej, ściągający z całego świata turyści, którzy chcą zobaczyć wspaniale zachowaną magnacką rezydencję, mogą także poznać drugą stronę historii Ziemi Pszczyńskiej – życie i dawne domostwa chłopskie. Joanna Kowal i Łukasz Sikorski Informacje praktyczne1. Adres fizyczny, adres mailowy
Zagroda Wsi Pszczyńskiej Więcej... 2. Dostępność
3. Oferta kulturalno-rozrywkowa
4. ImprezyImprezy cykliczne w 2009 roku:
5. Dojazd
6. Baza noclegowa
7. Działalność naukowo-badawczaObecnie Zagroda Wsi Pszczyńskiej nie prowadzi działalności naukowo-badawczej. 8. Informacje dodatkowe
|
Więcej zdjęć |
Ważna informacja: ten serwis wykorzystuje pliki cookies
Serwis skanseny.net używa informacji zapisanych za pomocą cookies w celu sporządzania statystyk dotyczących odwiedzin i przeglądania zawartości strony.