Środowisko kulturalno-oświatowe Lelisa ze strachu przed zniszczeniem, spaleniem czy oddaniem na złom cennych pamiątek kultury materialnej Kurpiów postanowiło działać i chociaż część z nich ocalić, żeby były odzwierciedleniem życia dawnych Kurpiów.

W sierpniu 1996r. Zarząd Gminy w Lelisie podjął decyzję o założeniu izby kurpiowskiej w budynku położonym w miejscowości Lelis. Odpowiedzialnymi za prace związane z przygotowaniem budynku pod wystawy i gromadzeniem eksponatów zostali: Anna Ogniewska - dyrektor Gminnego Ośrodka Kulturalno-Oświatowego w Lelisie i Henryk Kulesza - nauczyciel historii.

W dniu 12 października 1997r. dokonano uroczystego otwarcia wystawy - wnętrza chaty kurpiowskiej.

Od 2002 roku zbiory są inwentaryzowane. W ramach współpracy ze studentami z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego założono karty katalogowych, oznakowano, i zrobiono dokumentację fotograficzną zbiorów zgromadzonych w Ośrodku.

Obecnie w dwóch budynkach i wiacie zgromadzono około 2500 eksponatów. W budynku po Urzędzie Gminy znajdują się wystawy z okresu mezolitu i izba z lat siedemdziesiątych oraz rybołówstwa, tkactwa, garncarstwa, warsztatu stolarskiego, zdobnictwa i plastyki obrzędowej, świata zwierzęcego Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. W drugim budynku urządzono wystawę maszyn i urządzeń rolniczych m. in. do omłotu zboża, do przemiału zboża, środki transportu. Znajduje się również maszyna do gręplowania wełny, do filcowania wełny, olejarnia i wiele innych. Duże maszyny, takie jak: młocarnie, motory spalinowe, zgrabiarki do siana, kopaczki do ziemniaków ustawiono w wiacie.

Przy wyszukiwaniu starych pamiątek bardzo pomocni byli uczniowie miejscowej szkoły. Za ich pośrednictwem udało się dotrzeć do osob posiadających przedmioty i urządzenie, które jeszcze niedawno były używane w życiu codziennym, a teraz stały się zbędne.

Ośrodek Etnograficzny Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Kurpiów w Lelisie znajduje się na Mapie Muzeów Mazowsza.

2. Dostępność

• Godziny otwarcia

  Wtorki i czwartki godz. 10-15
  Pozostałe dni po uzgodnieniu z dyr. GOK-O Lelis oraz z przewodnikiem po wystawach.
  Minimalny czas zwiedzania z przewodnikiem - 120 minut.

• Ceny biletów
  • dorośli - 5zł
  • młodzież szkolna i studenci - 3zł

• Uwagi o dostępności
  • Zwiedzanie grupowe odbywa się po wcześniejszym zgłoszeniu.
  • Fotografowanie wystaw jest możliwe po otrzymaniu pisemnej zgody dyrektora i uiszczeniu dodatkowej opłaty.
  • W pobliżu parking.

3. Oferta kulturalno-rozrywkowa

• Lekcje muzealne

  brak danych

• Zwierzęta

  brak danych

• Pamiątki

  brak danych

• Sesje zdjęciowe

  Fotografowanie wystaw jest możliwe po otrzymaniu pisemnej zgody dyrektora i uiszczeniu dodatkowej opłaty.

• Posiłek regionalny

  brak danych

• Atrakcje dla dzieci

  brak danych

• Atrakcje w okolicy
  • Rezerwat Przyrody „Olsy Płoszyckie”
  • Sanktuarium Matki Bożej, Królowej Ludu Kurpiowskiego Patronki Leśników i Pszczelarzy w Dąbrówce.

4. Imprezy

Imprezy odbywają się w Gminnym Ośrodku Kulturalno-Oświatowym w Lelisie, którego Ośrodek Etnograficzny jest częścią.

• Tłusty Czartek - Regionalny Przegląd Widowisk „Darcie pierza”
  Impreza folklorystyczna organizowana od 2001 roku. W przeglądzie wystawiane są widowiska pokazujące jak to dawniej żyli Kurpie, czym się zajmowali itp. Imprezie towarzyszy kiermasz sztuki ludowej, degustacja potraw tłustoczwartkowych.
• Palma Kurpiowska - konkurs plastyczny
  Konkurs kierowany jest do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i osób dorosłych. Ma na celu: aktywizację tradycyjnej plastyki obrzędowej, poznanie stanu zachowania tradycyjnej umiejętności wykonywania palm wielkanocnych, rozwijanie zdolności manualnych, zachowanie i reaktywowanie tradycyjnych elementów i motywów we współczesnej plastyce obrzędowej związanej ze Świętami Wielkanocnymi. Rozstrzygnięcie zawsze w czwartek przed Niedzielą Palmową. Wystawa pokonkursowa palem w kościele w Lelisie.
• Dożynki na Kurpiach (zawsze w przedostatnią niedzielę sierpnia)
  Uroczystości dożynkowe rozpoczynają się mszą świętą w kościele parafialnym w Lelisie, następnie piękny korowód dożynkowy prowadzi orkiestra na plac, gdzie pokazane jest widowisko dożynkowe, występy zespołów miejscowych i zaproszonych z kraju i z zagranicy. Imprezie towarzyszą wystawy producentów, stoiska handlowe i gastronomiczne oraz wesołe miasteczko.

5. Dojazd

• Własnym samochodem

  Ośrodek Etnograficzny położony jest w centrum Lelisa, 12km od Ostrołęki. Lelis znajduje się kkm od drogi krajowej nr 53 (Ostrołęka – Olsztyn).

• Pociągiem

  Pociągiem lub autobusem do Ostrołęki, następnie autobusem PKS z Ostrołęki.

• PKSem

  PKS z Ostrołęki. Rozkład jazdy na www.pks.ostroleka.pl. www.pks.ostroleka.pl

• Prywatnymi busami

  brak danych

6. Baza noclegowa

• Agroturystyka
  • Teresa Szymczyk - Lelis, ul. Szkolna 101, 29/ 761 10 52
  • Krystyna Żebrowska - Lelis, ul. Szkolna 102, 29/ 76117 07
  • Danuta Bekisz - Lelis, ul. Przemysłowa 6, 29/ 761 18 19
  • Danuta i Bartosz Jeruminek - Łęg Starościński 94B, 660 486 922
  • Elżbieta i Mirosław Piersa - Olszewka 39a, 29/ 760 28 21
  • Małgorzata i Janusz Pliszka - Olszewka 21a, 29/ 760 38 61
  • Zofia Deptuła - Gąski 32, 29/ 761 71 28
  • Helena Bednarczyk - Dąbrówka 54, 29/ 761 71 70
  • Janina i Adam Murach - Płoszyce 52, 29/ 761 71 97, www.turystykaploszyce.pl
  
  

• Schronisko

  brak danych

• Pola namiotowe

  brak danych

• Hotele, pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe
  • Zajazd Jagienka, Lelis, ul. Słoneczna 14, (29) 761-18-53, 502-623-089
  • Zajazd Hubus, Grabowo, ul. Warszawska 48, 07-415 Olszewo-Borki, (29) 643-87-77, www.hubus.ostroleka.pl
  • Zajazd BOROWIK, hotel i restauracja, ul. Łodziska 1A, 07-402 Lelis, (29) 760 52 31, 603 532 308, http://borowik.net.pl

• Sale konferencyjne

  brak danych

7. Działalność naukowo-badawcza

Współpraca z IEiAK UW – m. in. w latach 2008-2011 studenci pod kierunkiem dr Katarzyny Waszczyńskiej realizowali projekt „Miniatury Etnograficzne. Kolekcja Kurpiowskiej Kultury Materialnej w Lelisie”

8. Informacje dodatkowe

• Ciekawe linki
  • www.goko-lelis.eu – Gminny Ośrodek Kulturalno-Oświatowy w Lelisie
  • www.lelis.pl – Serwis informacyjny Gminy Lelis
  • www.sanktuariumdabrowka.pl - Sanktuarium Matki Bożej, Królowej Ludu Kurpiowskiego Patronki Leśników i Pszczelarzy w Dąbrówce
  • www.kurpie.com.pl - strona poświęcona kulturze Kurpiów
  • www.kurpsierazem.eu – strona Związku Stowarzyszeń „Kurpsie Razem”